Nasz ogród w krajobrazie
Zmęczony pracą każdy z nas dąży do tego, aby podczas niewielu zazwyczaj wolnych chwil odpoczywać we wnętrzach, w których czuje się dobrze.
Wbrew pozorom jedną z ważniejszych składowych naszego domostwa jest ogród, który często staje się kontynuacją wnętrz pokojowych. Nie od dziś wiadomo, że zieleń uspokaja i pozwala się wyciszyć, a złożona struktura i sezonowość zmian w ogrodzie pozwalają cieszyć się nim przez cały rok. Duża różnorodność roślin dostępnych na naszym rynku sprawia, że wiele osób bez zastanowienia kupuje kolejne „perełki” do swoich ogrodów bez uprzednio przemyślanej koncepcji. W efekcie ogród zapełnia się niezliczoną ilością roślin, często sadzonych w nieodpowiednich dla siebie warunkach siedliskowych, co powoduje odwrotne do zamierzonych efekty.
Próbując ratować ogród często stajemy się jego niewolnikami.
Długie godziny spędzone na żmudnej pracy sprawiają, że nie doceniamy wartości ogrodu a nasze działania często z góry skazane są na niepowodzenia. Trud, jaki wkładamy w prowadzenie ogrodu, często przekracza nasze możliwości, również finansowe. Przyczyny takiego stanu rzeczy są dosyć łatwe do zdefiniowania: brak odpowiedniej koncepcji oraz błędne przecenianie naszych możliwości. Dodatkowo przy rozpoczynaniu prac w ogrodzie brak nam gotowego projektu czy choćby uporządkowanej koncepcji, dzięki której mamy możliwość etapowania działań w sposób uporządkowany. Nie zwracajmy uwagi na warunki terenowe, glebowe czy chociażby bardzo ważną roślinność rosnąca w najbliższym nam otoczeniu.
Przemyślany ogród to taki, w którym wkład pracy jest minimalny przy maksymalnym wykorzystaniu powierzchni ogrodowych, która w efekcie daje możliwość zadomowienia się ptakom, owadom a także małym ssakom.
Aby w pełni zrozumieć jak skomponować i zaplanować swój ogród spójrzmy na niego z zewnątrz. Przypatrzmy się otoczeniu i starajmy się organizować otoczenie ogrodu w zgodzie z charakterem miejsca, w którym się znajduje. Nie znaczy to jednak, że wprowadzanie roślin spoza otoczenia, ale z podkreśleniem umiarkowania, nie ma racji bytu. Jednakże zbytnia przesada staje się fałszywą nutą w otaczającym nas krajobrazie. Pamiętajmy, że tereny zieleni spełniają w naszym krajobrazie nie tylko funkcje estetyczną poprzez wzbogacenie doznań estetycznych mających wpływ na psychikę człowieka, ale również funkcję sanitarno – higieniczną poprzez wzbogacanie powietrza w tlen, zmniejszenie siły wiatru czy też tłumienia hałasu oraz funkcję dydaktyczną wynikająca ze złożonych kontaktów ze środowiskiem przyrodniczym oraz możliwość obserwacji toczącego się w jego obrębie życia.
Duża różnorodność cech plastycznych roślin takich jak: pokrój, wielkość, barwa, struktura i powierzchnia pozwala na tworzenie nieskończenie możliwych kompozycji. Ponieważ to głównie rośliny są tworzywem, które dopełniają całości i nadają charakter danemu wnętrzu, bardzo ważnym elementem jest ich właściwy dobór oraz odpowiednia lokalizacja w połączeniu z właściwymi warunkami środowiska przyrodniczego takimi jak rodzaj gleby, dostępność światła i wody oraz warunki klimatyczne.
Kształtujmy nasze ogrody w taki sposób, aby nie tylko zadowolić nas, ale także podnosić walory krajobrazowe i stworzyć odpowiednie warunki do życia ptakom, owadom i mniejszym ssakom. Wprowadzając bogactwo i różnorodny świat roślin, który z kolei przyciąga rzeszę owadów i ptaków będących prawdziwymi i niepowtarzalnymi ozdobami sprawiamy, że nasz ogród staje się jedyny w swoim rodzaju.
Bioróżnorodnośc oraz sezonowość w ogrodzie
Przy projektowaniu ogrodu uwzględnić należy sezonowość zmian zachodzących podczas zmieniających się pór roku w naszym krajobrazie. Dobierając rośliny tak komponujmy rabaty, żeby w każdej chwili zaskakiwały nas najróżniejszymi zmieniającymi się w czasie i przestrzeni elementami. W zimie, kiedy rośliny przestają być aktywne głównymi ich cechami dekoracyjnymi staje się kolor kory bądź pokrój. Jesień to głównie pora przebarwiających się liści natomiast wiosna i lato to czas kwitnących kwiatów i dojrzewających owoców. Zestawienie roślin o różnych cechach dekoracyjnych gwarantuje różnorodność i ciągle zmiany plastyczne w otoczeniu.
Cykl rozwojowy roślin pozwala nam na śledzenie zmian w krajobrazie i mówi o początkach bądź zakończeniu pewnych okresów roku.
- Przedwiośnie charakteryzuje się roślinami, które kwitną jeszcze przed rozwojem liści, w okresie tym raczą nas niepozornymi zazwyczaj kwiatami leszczyny, oczary, dereń jadalny czy też wiśnia piłkowana a w ich dolnych partiach, jako wypełnienie pojawiają się przebiśniegi, śnieżyce i krokusy. Przedwiośnie to czas, w którym drzewa i krzewy zakwitają jednocześnie z rozwojem liści – są to głównie jabłonie, klony, śliwy i brzoskwinie. Z roślin niskich pojawia się pierwiosnek oraz podbiał.
- Wiosna właściwa objawia się w przyrodzie pod postacią roślin kwitnących tuż po rozwoju liści a charakterystycznymi dla tego czasu roślinami są kwitnące bez lilak oraz kasztanowiec zwyczajny.
- Wczesne lato poznamy po kwitnącym bzie czarnym, robinii akacjowej oraz lipach.
- Późne lato to przede wszystkim znane i lubiane dojrzewanie owoców kasztanowca.
- Wczesną jesienią zaczynają przebarwiać się liście (najszybciej brzozy i klonu) w dalszej kolejności kwitną chryzantemy i wrzosy a na bzie czarnym dojrzewają owoce.
Właściwy dobór roślin zagwarantuje nam całoroczną ozdobę z jednoczesnym swoistym zegarem biologicznym dzięki któremu będziemy mogli śledzić pierwsze zwiastuny nadchodzących zmian.