Malownicze konfiguracje naturalnych ptasich spiżarni i kryjówek, które ozdobią nasz ogród i najbliższe otoczenie o każdej porze roku. Tu szczególnie musimy uważać na ilość i rozmiary sadzonych krzewów oraz powierzchnię działki. Czeka nas też kolejny wybór – czy nasza grupa oprócz funkcji użytkowych będzie pełniła też rolę dekoracyjno-reprezentacyjną czy może zafundujemy ptakom dziki zakątek. W wersji dekoracyjnej zwracamy sporą uwagę na pokrój roślin, kolor liści i możliwość formowania – część możemy prowadzić jako niewysokie drzewa lub przycinać w dowolny sposób. Taką reprezentacyjną grupę możemy spokojnie umieścić w centralnej części działki jako wyspę, przy ścianie domu, wzdłuż ogrodzenia. Może być duża lub mała albo możemy posadzić ich kilka – zależy jakim dysponujemy areałem. Zupełnie inaczej ma się sprawa z dzikim zakątkiem – nie zwracając specjalnie uwagi na walory dekoracyjne (i tak będą malownicze) koncentrujemy się na możliwej do osiągnięcia wysokości i szerokości krzewów. Sadzimy nie pozbawione dzikiego uroku zarośla najlepiej w odległym zakątku podwórka, za budynkami gospodarczymi, na miedzach, śródpolnych nieużytkach i innych miejscach, gdzie możemy podziwiać naszą grupę i tętniące w niej życie, ale w pewnej odległości. Jesienna wyprawa po owoce wystarczy. Ważne żeby posadzić najwyżej rosnące krzewy w środku grupy lub z tyłu, a przy nich dosadzać coraz niżej rosnące rośliny (kaskadowo jak w ogrodzie angielskim). Takie „dzikie” grupy w małych ogrodach raczej odpadają, bo możemy stanąć przed niechcianym wyborem – albo krzewy albo my.

Dają zbawienny cień w upalne dni, chronią przed wiatrem i podobnie jak żywopłoty tworzą zielone parawany, w których ptaki mogą znaleźć odpoczynek, kryjówkę, miejsce do gniazdowania i pożywienie. W szpalerach pozwalamy roślinom swobodnie rosnąć w górę, a przycinamy tylko boczne pędy. Aleja to nic innego jak dwa równolegle biegnące szpalery. Wyższe i ażurowe pełnią nieco inną funkcję niż żywopłoty, ale tak samo dobrze wpisują się w krajobraz i tworzą różnorodne siedliska dla ptaków i zwierząt. Możemy je sadzić przy domu jako naturalne ogrodzenia, wzdłuż dróg i ścieżek, na miedzach. To już większe przedsięwzięcie – drzewa mogą zacieniać sąsiednie podwórko, pojawią się opadłe liście… Trzeba wziąć pod uwagę zamiłowanie sąsiadów do zieleni – może zdecydowanie odbiegać od naszego, będzie potrzebny kompromis.

Pozwolą nam zyskać trochę prywatności, a przy okazji będą schronieniem dla ptaków i małych zwierząt.
Tu czeka nas kolejny wybór – formowane czy naturalne? Obie formy mają swoje niezaprzeczalne zalety.
Żywopłoty formowane są bardziej zwarte, lepiej chronią przed hałasem, kurzem i nieproszonymi gośćmi. Porządkują przestrzeń, stanowią też jednolite tło dla ogrodu czy domu. Wymagają więcej zachodu, bo trzeba je przycinać – niektóre często. Jeżeli marzą nam się krzewy obsypane owocami musimy pamiętać, że na ciętych żywopłotach jest ich zdecydowanie mniej, co nie znaczy, że nie będzie ich wcale.
Żywopłoty naturalne urzekają różnorodnym pokrojem roślin, pewną dzikością, a przede wszystkim mnóstwem kwiatów i owoców. Są też barierą ochronną i schronieniem ptasiego drobiazgu, ale nie tak szczelną jak żywopłoty formowane ale wystarczająco. Nie wymagają od nas wiele zachodu – tniemy tylko gdy nam coś zawadza lub trzeba usunąć przemarznięte lub uszkodzone pędy. Żywopłoty nieformowane możemy sadzić przy domu i budynkach gospodarczych jako naturalne ogrodzenia, także wzdłuż dróg i ścieżek, na miedzach. Świetnie nadają się do zasłaniania mniej reprezentacyjnych części podwórka – np. można za nimi schować kompostownik.