NAJPIĘKNIEJSZY MIESIĄC W OGRODZIE?

Przyroda wybucha zielenią, śpiewem ptaków i kolorem kwiatów!
Jeśli tylko na to pozwolimy…

Maj stoi nie tylko pod znakiem wzmożonych prac w ogrodzie – od sadzenia drzew po zakładanie trawników. Miesiąc uchodzi bowiem za jeden z najpiękniejszych (o ile nie najpiękniejszy) w roku. Przyroda już obudziła się do życia i zachwyca nas swoją różnorodnością, wręcz perfekcją. Jednocześnie jest to okres, w którym co krok spotykamy ogrodowych mieszkańców i okazyjnych ogrodowych gości. Zapewnijmy jak najlepsze warunki do życia jednym i drugim.

W maju wykonuje się wiele różnorodnych prac w ogrodzie – niektóre jako są pierwsze w sezonie, dla innych jest to ostatni dzwonek. W przypadku uprawy roślin ciepłolubnych lepiej poczekać na
„Zimną Zośkę” (15 maja). We wcześniejszych dniach wciąż mogą wystąpić duże ochłodzenia. Szczególną uwagę powinno się poświęcić części praktycznej ogrodu, tzn. tej z której pozyskamy smaczny plon w postaci owoców, warzyw lub ziół.

Prace w sadzie

Sad chronimy przed chorobami. Bardzo często środki ochrony roślin (zwłaszcza w warunkach przydomowego ogrodu) można zastąpić ekologicznymi odpowiednikami.

Korzystajmy z nich!
Szczególnie cenne są gnojówki z roślin (pokrzywa, mniszek, skrzyp, wrotycz, czosnek) oraz preparaty oparte na bazie szarego mydła.
Pierwszą grupę stosuje się na różnorodne choroby i szkodniki, drugą na szkodniki. Wiele problemów można rozwiązać także przez uprawę „dobroczynnych roślin”.
Przykładowo, gryka wydziela związki zwalczające pędraki a aksamitka zabija chorobotwórcze nicienie glebowe!

Naszym potężnym sprzymierzeńcem w walce ze szkodnikami są ptaki i nietoperze.
Dla obu grup warto zainstalować w ogrodzie domki / budki lęgowe.
Powinny być usytuowane w miejscach trudno dostępnych, aby utrudnić żerowanie drapieżnikom (w tym kotom, które są dużym zagrożeniem w sezonie lęgowym!). Dla ptaków dużą zachętą będzie uprawa roślin, które dostarczają pokarmu w okresie jesienno-zimowo-wczesnowiosennym
(głóg, rokitnik, śliwa tarnina, dzika róża). Nie można zapominać także o poidełkach. Chwasty w sadzie można ograniczyć przez stosowanie ściółki w międzyrzędziach. U wielu drzew owocowych, w tym jabłoni, należy przyginać lub podwiązywać gałązki tak, aby rosły jak najbardziej pionowo względem poziomu gruntu. Będą wtedy lepiej owocowały.

Warzywniak na pTAK!

W warzywniaku bardzo ważne jest zmianowanie. Nie można sadzić w następstwie po sobie warzyw z tej samej rodziny – np.: kalafiora i kapusty. Należy także unikać następstwa gatunków należących do tej samej grupy, np.: warzyw korzeniowych (marchew i rzodkiew). Warto przy tym zapoznać się z takim tematem jak dobre i złe sąsiedztwo roślin. W pierwszej połowie maja do gruntu można wysadzać rozsadę większości warzyw, od drugiej połowy także paprykę, pomidora i melona. Te ostatnie gatunki najlepiej jednak rosną i plonują pod osłonami.

Na początku maja wysiewa się m.in. koper, pietruszkę, rzodkiewkę i marchew, od połowy miesiąca fasolę, cukinię, dynię i patisona. Przy gatunkach lubianych przez ślimaki można usypywać bariery z mączki bazaltowej lub rozdrobnionych skorupek jajek. Corocznie przynajmniej 20% powierzchni powinno „odpoczywać”. W tym czasie można uprawiać na nich różne gatunki roślin fitosanitarnych lub nawozów zielonych. Wybór to kwestia indywidualna (zależna od warunków gleby i naszych potrzeb). Warto zwrócić uwagę na wciąż mało znaną rzodkiew oleistą, która głęboko drenuje glebę.

Naszą pomocą w walce z mszycami w ogrodzie są biedronki i złotooki.
Dla tych drugich jesienią montujmy specjalne czerwone domki wypełnione słomą!

Odpuść trawnikowi!

W maju można z powodzeniem zakładać trawnik – wysiewać lub układać z rolki. Pierwszy sposób jest tańszy, drugi daje niemal natychmiastowy rezultat (nie można od razu po nim chodzić). W obu przypadkach teren musi być oczyszczony i zwałowany. Nasiona wysiewa się dwukrotnie – na krzyż, darń układa na przemian (jak mur z cegły).

Ozdobą trawników są mniszki lekarskie lub stokrotki. My jednak polecamy Wam nieustannie wyznaczanie takich fragmentów / zatoczek / fal trawnika, gdzie pozwolicie działać naturze i gdzie pożywienie znajdą motyle, pszczoły i ptaki. Możecie w tym roku skorzystać z nasion i stworzyć tam kwietną łąkę, a w kolejnych latach obserwować jak się zmienia i naturalnie kształtuje. Dobra wiadomość – oprócz tego, że pomagacie zagrożonym pszczołom – jest taka, że fragmenty te będziecie kosić raz lub tylko dwa razy w roku. Mniej spalin, mniej pracy i więcej kolorów!

Ozdobą dzikich trawników jest mniszek (a wraz z nim kolorowe motyle i pszczoły).
Pozwól kwitnąć mniszkowi – to wsparcie dla pszczół i motyli w tak trudnym dla nich okresie wiosennym!

Raj dla motyli

Motyle to jedne z najpiękniejszych ozdób twojego ogrodu na pTAK! Pod warunkiem, że znajdą tam coś dla siebie.

Najbardziej znanym gatunkiem, uwielbianym przez owady, jest budleja Dawida. To niewielki krzew, pięknie kwitnący, który powinno się sadzić w zacisznym miejscu. Poza tym dla motyli (podobnie jak dla pszczół) bardzo ważne są rośliny kwitnące wiosną oraz jesienią.

Najcenniejsze gatunki wabiące motyle to:
lawenda,
jeżówka purpurowa,
cynia,
aksamitka,
wierzba Iwa,
chaber łąkowy,
krwawnik pospolity,
liatra kłosowa
i żmijowiec zwyczajny.

Dobrym sposobem (niestety wciąż mało popularnym) jest umieszczanie w ogrodzie (od połowy września) specjalnych domków dla motyli. To zadaszone drewniane budki z podłużnymi, wąskimi otworami wlotowymi (5cm x 1cm). W środku umieść siano bądź słomę – do pełna, ale bez upychania.
Owady muszą mieć trochę miejsca dla siebie. Inne rozwiązanie to pozostawianie w ogrodzie stosów z drewnianych kłód i gałęzi.

W maju często się sadzi drzewa i krzewy – w tym wypadku najlepiej wybierać już sadzonki z uformowaną bryłą korzeniową. Rośliny z gołym korzeniem powinno się wysadzać wczesną wiosną lub późną jesienią. Gdy ustabilizuje się ciepła pogoda, w oczku wodnym można wykonywać prace porządkowe i sadzić zieleń. Wiele obiektów w ogrodzie przerasta chwastami. Te newralgiczne, np.: przestrzenie między kostką, można zabezpieczyć przez usypywanie sody oczyszczonej.
Maj to dobry miesiąc na aranżacje balkonów i tarasów.
Nie musimy chyba dodawać, że mają być to balkony na pTAK!

Tekst: M. Mazik, autor książki “Dary pszczół”