Kolory jesiennego ogrodu.
Listopad to już ostatni dzwonek na wykonanie przedzimowych prac w ogrodzie. Na początku miesiąca wciąż jeszcze można sadzić rośliny, większość czasu jednak spędzimy porządkując i sprzątając.
Nie można przy tym zapominać o ogrodowych gościach i mieszkańcach!
Dobra rada ogrodnika: korzystaj z kompostownika!
W warzywniaku należy zebrać resztki pozbiorowe. Wciąż można jeszcze zbierać plony niektórych warzyw (pietruszkę, marchew, seler, brukselkę por). Do zbioru pozostały orzechy włoskie i orzechy laskowe. Z ogródka ozdobnego wyrywa się rośliny jednoroczne oraz przycina niektóre byliny (można to zrobić także wiosną – my optujemy za przeczekaniem, gdyż część gatunków może posłużyć za zimowy pokarm dla ptaków!).
Wszystkie resztki (o ile nie są porażone przez choroby i szkodniki) warto przerabiać w kompostowniku. W ten sposób uzyska się cenny nawóz i rozwiąże kłopot zagospodarowania/utylizacji odpadów organicznych. Pryzmy z liści, traw i zielonych części warto przykrywać cienkimi warstwami drobnych gałęzi oraz pędów.
Kompostowanie jest dużo korzystniejsze dla środowiska niż wypalanie! (i nie chodzi tyle o dym, co zabijanie owadów, często tych pożytecznych). W ciepłą jesień warto pozostawić także kupki liści zabezpieczone gałązkami dla jeży. Z reguły, zasypiają one wcześniej (np.: w październiku), ale przy polskich anomaliach pogodowych nie można wykluczyć pewnych odstępstw. Uwaga – 10 listopada świętujemy za Dzień Jeża!
Poznaj więcej sposobów na wykorzystanie jesiennych liści!
(Jak w 30 minut stworzyć zimowe lokum dla Jeża?
– zdjęcie zapożyczone od Psubraty.pl – domek do góry nogami, należy zapełnić i umieścić w ukryciu!)
6 zasad prawidłowego dokarmiania ptaków!
Zachęcamy do karmienia nie tylko przy minusowych temperaturach, czy grubej pokrywie śnieżnej.
Zapomnij o mitach!
Dokarmianie ptaków może trwać nawet cały rok! (czytaj artykuł)
Jest to jedynie mała rekompensata za to, co im zabieramy. Bujne łąki, czy ogrody pełne kwiatów i nasion, które stanowiły kiedyś zimową stołówkę ptaków, zostały zastąpione betonowymi osiedlami z trującymi trawnikami i ogrodami z kostki brukowej. Nawet latem, ptaki mają coraz więcej trudności ze znalezieniem pokarmu. Nie tylko jesteśmy winni ptakom dokarmianie – to nasz obowiązek! Nasz karmnik nie zaburzy zwyczajów migracyjnych i nie sprawi, że ptaki zostaną z nami na zimę. Jak wyżej, jest on jedynie rekompensatą za źródło pokarmu, które było tu od zawsze, zanim je zniszczyliśmy.
Jeśli sprawia Ci to przyjemność i masz możliwość regularnego, zdrowego dokarmiania – ptasia stołówka może być otwarta cały rok!
(Czytaj też historię Całejpolski, a na pewno zrozumiesz jak ważna jest dla ptaków Twoja pomoc.)
Lub wcale!
Jeśli decydujesz się pomagać ptakom dokarmiając je, pamiętaj, że to długotrwałe zobowiązanie! Ptaki przyzwyczają się do tego miejsca i będą liczyły na Twoje wsparcie w najbardziej mroźne poranki! Wówczas – to czasem kwestia życia i śmierci.
Zapamiętają też pory dnia, w których uzupełniasz karmnik i tak też opracują swoje dzienne wędrówki.
Nie zawiedź ich!
a. Nie wiesz co smakuje ptakom? Zacznij od słonecznika. Może być łuskany, lub w łupienie. Ważnie, żeby nie był solony, ani w żaden inny sposób przyprawiony. Dotyczy to nie tylko słonecznika, ale każdego rodzaju pokarmu podawanego ptakom.
b. Ptakom można podawać każdy rodzaj ziarna (sezam, siemię lniane,
tłuczone orzechy), płatki owsiane.
c. Jabłka, gruszki , banany, rodzynki, też znajdą swoich amatorów.
d. Słonina (niewędzona, niesolona) również jest przysmakiem wielu gatunków ptaków.
e. Nigdy pieczywem!
(szczególnie tym kupowanym, które zawiera mnóstwo soli, wzmacniaczy i innych substancji szkodzących nawet nam).
Każdy karmnik wymaga regularnego czyszczenia i wymiany pokarmu. Im cieplejsza zima, tym należy robić to częściej. Przy dodatnich temperaturach i dużej wilgotności pokarm szybko się psuje, co może poważnie zagrozić ptakom.
Karmnik umieść bezpośrednio na szybie/parapecie, lub w dużej odległości od okien (im dalej, tym lepiej). Najgorsze możliwe rozwiązanie to centralne umiejscowienie karmnika w odległości 2-3 metrów od dużego okna np. balkonowego. Spłoszone przez drapieżnika ptaki uciekają z karmnika w bezpieczne miejsce, czyli w gęste krzewy lub drzewa.
Rozpędzony ptak, który próbuje schronić się w odbijających się w szybach drzewach, często nie przeżywa kolizji z szybą.
Jeśli nie chcesz żeby Twój karmnik stał się łatwą „stołówką” dla kotów i innych drapieżników zainstaluj go w miejscu dla nich niedostępnym.
Karmnik powinien być zlokalizowany raczej na otwartym terenie, żeby ptaki odpowiednio wcześniej zauważyły skradającego się kota.
Jednak w okolicy warto też zadbać o gęste krzewy, żeby ptaki mogły się w nich bezpiecznie schronić w przypadku niebezpieczeństwa, obserwować okolicę i „dolatywać” wygodnie do karmnika.
Nie samym słonecznikiem ptaki żyją, dlatego pamiętaj o wystawieniu obok karmnika poidełka z wodą.
Dlaczego jest to tak ważne szczególnie zimą?
Zimowa dieta ptaków to głównie ziarna, które nie zawierają tyle płynów co soczyste pędraki i owady królujące w diecie letniej. Poidełko z (zawsze czystą i świeżą!) wodą uzupełni te braki i zapewni ptakom zdrową zimę.
Sadzenie i wykopywanie.
W listopadzie wciąż można sadzić większość drzew i krzewów (gatunki w pełni mrozoodporne).
Najlepiej to robić w pierwszej połowie miesiąca. Sadzenie jesienne jest korzystniejsze od wiosennego, gdyż zieleń łatwiej adaptuje, rozwija system korzeniowy a wiosną od razu „koncentruje” się na wzroście i rozwoju części nadziemnej. Po sadzeniu zieleń trzeba obficie podlać.
Warto przy tym pamiętać, aby rośliny zimozielone podlewać przez cały sezon (także w umiarkowanie ciepłe jesienne i zimowe dni). To ograniczy ryzyko suszy fizjologicznej (rośliny tracą wodę a nie mogą jej pobrać z zamarzniętej gleby). Objawem zimowego niedoboru wody jest brązowienie drzew i krzewów (igły, łuski, liście) w okresie wiosennym.
Z ogrodu trzeba wykopać byliny wrażliwe na mróz (dalie, begonie bulwiaste, paciorecznik), o ile nie zrobiło się tego wcześniej.
Przy wyborze zieleni powinno się kierować się przede wszystkim ich wymaganiami (światło, rodzaj gleby, przestrzeń, mrozoodporność).
Warto także wspomóc ogrodowych gości uprawiając rośliny będące pokarmem dla ptaków:
– tarnina,
– dzika róża,
– rokitnik i inne…
(tutaj nasza lista: krzewy dla ptaków w ogrodzie na pTAK!)
a także pożytkiem dla zapylaczy (wierzby, lipy, klony i robinia akacjowa).
Naturalny ogród można zbudować wybierając te same rośliny, które rosną w najbliższym otoczeniu. Z wielu gatunków krzewów liściastych (żylistek, jaśminowiec, ligustr, dereń biały) można pozyskać sadzonki pędowe. Przycina się 20cm fragmenty i zimuje w piwnicy w wilgotnym piasku. Wiosną są gotowe do wysadzania.
Zabezpieczanie roślin przed mrozem.
Gatunki wrażliwe na mróz i młode egzemplarze (w pierwszym lub drugim roku po posadzeniu) można osłaniać już po pierwszych przymrozkach. Główna część pracy przypada jednak na listopad. Nadziemne części drzew i krzewów osłania się kapturami z włókniny, workami jutowymi, chochołami ze słomy lub innym materiałem przepuszczającym powietrze. Podstawę pędów (a także byliny) okrywa się grubą, co najmniej kilkucentymetrową, warstwą ściółki (gałązki iglaków, liście). Sprawdzonym sposobem jest także usypywanie kopczyków (praktykowane najczęściej w pielęgnacji róż). Problemem są nie tyle zimowe mrozy, co brak pokrywy śnieżnej, anomalie pogodowe a także wiosenne przymrozki. Zieleń częściej przemarza na mało przepuszczalnych, podmokłych podłożach. Czasem niezbędne jest wykonanie drenażu.
Tekst: M. Mazik, autor książki “Dary pszczół”
Zostaw komentarz
You must be logged in to post a comment.