MARCOWE POŻEGNANIE ZIMY

Ogród na pTAK! żegna zimę…

Ludowe przysłowie głoszące, że „w marcu jak w garncu” zawiera w sobie dużo prawdy. I faktycznie od tej porze roku wykonuje się prace przedwiosenne i wiosenne, w zależności od przebiegu pogody a ta nas nie rozpieszcza. Które zabiegi uznaje się za najważniejsze?

Wiele prac marcowych w ogrodzie ma na celu “pożegnanie” zimy i przygotowanie ogrodu do nadejścia wiosny. Niektóre działania wykonuje się także w domu – np.: na parapetach można wyprodukować sadzonki roślin ozdobnych, ziół i warzyw.

Trawnik bez mniszków to nie trawnik!

Oprócz fragmentów kwietnej łąki, ozdobą trawników jest mniszek, a wraz z nim kolorowe motyle i pszczoły. Zachęcamy, aby pozwolić mniszkowi kwitnąć, gdyż jest to jeden z najcenniejszych pożytków pszczelich i motylich w okresie wiosennym.

Jeśli naprawdę chcemy ograniczyć namnażanie rośliny, należy usuwać przekwitające kwiatostany, a pielenie (wraz z usuwaniem głębokiego korzenia) wykonać po kwitnieniu. To oczywiście jest czasochłonne, dlatego traktuje się jako rozwiązanie dla entuzjastów.

Trawnik na przedwiośniu i na początku wiosny nie jest zbyt efektowny a często wręcz przeciwnie: straszy swoim wyglądem. Właściwej formy nabierze za kilka tygodni, proces ten można jednak uskutecznić. W marcu (lub kwietniu) zaleca się wykonać werykulację i aerację. Pierwszy zabieg polega na ścinaniu zalegającej warstwy filcu, drugi na wykonywaniu otworów, które pozwalają na lepszą wymianę gazową (napowietrzanie).

UWAGA – tę pracę można zlecić pożytecznym kretom. Nie walczmy z nimi – dodatkowo oczyszczą nasz ogród z pędraków i drutowców! Nierówności na trawniku należy wyrównać, dobrym sposobem jest wałowanie. Niektóre fragmenty mogą wymagać dosiewania. Warto także usuwać zachwaszczenie (najlepiej manualnie).

Kwietna łąka!

W marcu warto zaplanować zakładanie lub modernizację nowych elementów.
Postawmy na naturalność! Do najpiękniejszych i najcenniejszych przyrodniczo miejsc należy łąka kwietna. To raj dla owadów, ptaków i innych grup zwierząt. Ma także zalety dla użytkownika ogrodu – w przeciwieństwie do trawnika kosi się ją zaledwie 1-2 razy w sezonie.

Aby łąka kwietna zachwycała swoim wyglądem, powinno się corocznie (lub raz na kilka lat) dosiewać rośliny jednoroczne takie jak

– chaber bławatek
– mak polny.

W marcu, zwłaszcza od drugiej połowy, można już faktycznie zdejmować osłony z roślin. Nadmiernie długa ochrona części nadziemnych też jest niekorzystna, zwłaszcza gdy obudzą się do życia. Zdarza się jednak, że przy zapowiedziach mrozów, osłony trzeba będzie założyć na noc u bardziej wrażliwych gatunków.

Suche pędy bylin i traw ozdobnych można przycinać. Wiosenne cięcie jest korzystniejsze od jesiennego, gdyż rośliny mogą dekorować ogród także zimą, nie osłabia się ich mrozoodporności a nierzadko ich nasiona stanowią cenny pokarm dla ptaków.Wiele gatunków, np.: wróbel domowy, żywi się nawet nasionami chwastów. Warto i o nim pamiętać, zważywszy, że 20 marca obchodzą swoje święto: Dzień Wróbla. W marcu – o ile w ogóle – można przycinać krzewy i pnącza. Ewentualnie częściowo i raz na kilka lat. Inaczej zawsze będziemy mieli malutki krzaczki zamiast dojrzałych krzewów. Chodzi tu m.in. o budleje, powojniki jesienne, pięciorniki i tawuły. Resztki roślinne warto umieszczać w pryzmach kompostowych. W ten sposób wyprodukuje się prawie darmowy i w pełni ekologiczny nawóz organiczny. Nawierzchnie utwardzone czyści się na różne sposoby. Zamiast stosować preparaty chemiczne wystarczy woda (i myjka ciśnieniowa).

Sadzenie, rozmnażanie, produkcja rozsady
Pod koniec miesiąca, o ile pogoda jest „przychylna”, warto sadzić większość mrozoodpornych drzew i krzewów z nagim korzeniem. Każdorazowo po sadzeniu powinny być solidnie podlane. Do gruntu można wysiewać nasiona rzodkiewki, szpinaku, marchwi, bobu i pasternaku a wysadzać cebulę dymkę oraz czosnek. W chłodniejsze dni stanowisko zaleca się okrywać białą włókniną. W ostatniej dekadzie miesiąca wysiewa się na zewnątrz także groszek pachnący, smagliczkę, powój trójbarwny, rezedę, gipsówkę, ostróżkę ogrodową, dzwonek karpacki, chaber, dzwonek karpacki, łubiny, słoneczniki i gipsówkę. W pomieszczeniu warto produkować rozsadę warzyw ciepłolubnych (np.: pomidora, papryki) a poza tym większości ozdobnych roślin jednorocznych, dwuletnich i bylin. Można używać do tego wygodnych multiplatów lub po prostu pojemników po margarynach, jogurtach, itp. Ciekawym rozwiązaniem (i niestety droższym) są pojemniki z biodegradującego materiału. Umieszcza się je w ziemi wraz z roślinami. Rozkładają się przy okazji uwalniając składniki pokarmowe niezbędne zieleni.

Żywopłot – pożywienie, schronienie
i miejsce na dom

Zamiast żywopłotów formowanych (które wymagają dużych nakładów pracy i środków) lepiej postawić na luźne ściany z różnych krzewów i mniejszych drzew. Warto przy tym postawić na gatunki, które stanowią schronienie dla ptaków (w tym jubilatów – Wróbli) a także zapewniają im zimowy pokarm. To m.in.:
– jarząb pospolity,
– jarząb brekinia,
– jarząb szwedzki,
– buk zwyczajny,
– dereń jadalny,
– głogi,
– berberys,
– bez czarny,
– kalina koralowa,
– kruszyna pospolita,
– rokitnik pospolity,
– dzika róża.

W miejscach, gdzie zależy nam na stworzeniu gęstej, trudnej do przebycia osłony, dobrze sprawdza się śliwa tarnina.

Dobrym schronieniem dla ptaków są natomiast
– bukszpany,
– cyprysiki,
– jałowce,
– cisy,
– żywotniki,
– brzozy,
– graby,
– jodły
i klony.

Do roślin wabiących motyle należą:
– wierzby (głównie Iwa),
– lilaki,
– budleja Dawida,
– lawenda,
– kocimiętka,
– szałwia lekarska,
– sumak octowiec,
– tymianek,
– liatra kłosowa,
– werbena ogrodowa,
– kosmos podwójnie pierzasty,
– lak pachnący,
– aksamitki,
– krwawniki i żmijowce.
Wiele z powyższych pozycji to jednocześnie rośliny miododajne.

Większe drzewa warto sadzić na solitery lub aleje.

W marcu ( i przez cały rok!) można montować budki lęgowe (tutaj wszystko, co chcecie wiedzieć o budkach). Ponadto warto postawić także hotel dla dzikich owadów. Projekty są różne – można popuścić wodze fantazji lub skorzystać z „gotowców”.

W najbardziej słonecznym, otwartym miejscu w ogrodzie zaleca się ułożyć stosy kamieni różnej wielkości (np.: na skalniaku). To potencjalne miejsce wygrzewania się jaszczurek. Naszym sojusznikiem w walce z insektami są nietoperze. Przekonajmy się do tych owianych złą sławą (bezpodstawnie) stworzeń. W ogrodzie można zamontować im specjalne domki (można je kupić w sklepach internetowych).

PS: Ptasia stołówka nadal czynna! W razie nagłego załamania pogody i powrotu zimy, ptaki będą szukały pożywienia tam, gdzie znajdowały je w trakcie ostatnich miesięcy. Nie zawiedźmy ich!

Jak ważna jest łąka w naszym ekosystemie, w naszym życiu i życiu całej Przyrody dowiecie się
z odcinka serialu “Bukiet z pól”, pt. “Łąka”.
Polecamy Wam wszystkie odcinki tutaj.

Tekst: M. Mazik, autor książki “Dary pszczół”
Wróbel – Hanna Zelichowska, Chabry – Aleksandra Madejska (pixabay), Maki – Emilia Baczyńska (pixabay), Mniszek – Zdenek Chalupsky (pixabay)