ZIMOWA STOŁÓWKA GOTOWA?

W tym miesiącu nie można się nudzić – prace są zróżnicowane. Pamiętaj przy tym o ochronie – nie tylko zieleni, ale też stałych ogrodowych mieszkańców i jesiennych gości. Skorzystają Wróble (i inne pTAKi), jeże, a nawet pożyteczne owady.

Jeżówka, fot. Jolanta Betkowska

Październik to optymalna pora na sadzenie wszelakiej zieleni – od bylin po drzewa i krzewy. Wyjątek robi się dla gatunków wrażliwych na mróz (z reguły pochodzących z rejonów o cieplejszym klimacie), z nimi lepiej poczekać do wiosny. Te posadzone wiosną warto osłaniać (usypując kopce u podstawy, część nadziemną okrywając przepuszczalnym materiałem, np.: włókniną). Można już sadzić drzewa z odkrytym, nagim korzeniem. Rośliny po posadzeniu należy dokładnie podlać (ogólnie zieleń sporadycznie podlewa się, ale już nie nawozi). Warto pamiętać o ważnej zasadzie – dołki należy wykopywać tak, aby zmieścił się w nich cały system korzeniowy. Jeśli korzeń wystaje, lepiej go przyciąć niż zginać i zawijać.

Gdzie sadzić? Wybierając gatunki w pierwszej kolejności trzeba kierować się ich wymaganiami, w drugiej – stylem ogrodu i ilością wolnego miejsca. Warto przy każdym gatunku (i odmianie) sprawdzać prawidłową rozstawę (odległość pomiędzy roślinami). Optymalne z punktu harmonii ogrodu z otoczeniem jest wprowadzanie roślin, które występują lokalnie. Wybór jest sprawą indywidualną, warto jednak uprawiać gatunki, które przyciągną do ogrodu zwierzęta.

Co sadzić, żeby zaprosić do ogrodu zwierzęta?

Schronienie dla ptaków: bukszpan wiecznie zielony, cyprysiki, jałowce, jodła, pospolite drzewa liściaste, cis pospolity, maliny;

Cenny pokarm dla ptaków: berberys, dzikie róże, głogi, bez czarny, śliwa tarnina, rokitnik, kalina, kruszyna, irga, jarząb zwyczajny;

Wabiki na motyle: budleja Dawida, kłosowiec, żmijowiec zwyczajny, lawenda, liatra kłosowa, jeżówka purpurowa, lilak pospolity, cynia wytworna;

Wabik dla pożytecznych złotooków: krwawnik pospolity, gryka, lucerna, macierzanka;

Najcenniejsze rośliny miododajne: robinia akacjowa, klon zwyczajny, wierzba Iwa, lipy, wszelkie rośliny na nawóz zielony, drzewa i krzewy owocowe, pszczelnik mołdawski, ogórecznik lekarski, żmijowiec zwyczajny, rezeda wonna, przegorzan pospolity, szanta zwyczajna, lebiodka pospolita, kocimiętka właściwa, mięta długolistna, lawenda wąskolistna, wrzos zwyczajny;

fot. Mateusz Matysiak

Kwietna łąka.
Błogie lenistwo i kawałek dzieciństwa…

fot. Mateusz Matysiak

Łąki kwietnie bardzo często kojarzą się z wagarami, wakacjami spędzanymi u dziadków i nierzadko najlepszym okresem w życiu. Są nieodłącznym elementem polskiego krajobrazu – jak brzozy czy wierzby głowiaste. Są skrawkiem dzikości, którą możesz cieszyć się w swoim ogrodzie. To raj dla motyli, zapylaczy i innych owadów. Łąka kwietna pozwala ciekawie zagospodarować teren a jednocześnie ograniczyć zabiegi pielęgnacyjne i koszty! (kosi się ją 1-2 krotnie w sezonie). Poza tym, nie wymaga pracy (można ewentualnie wiosną dosiewać rośliny jednoroczne, np.: maki, chabry, aby z czasem nie straciła swoich walorów dekoracyjnych).

Jak stworzyć kwietną łąkę w ogrodzie?

1. Mieszankę gatunkową można ustalić samemu lub kupić gotową (dla osób początkujących to rozwiązanie będzie najlepsze). Kryterium wyboru jest stanowisko i rodzaj gleby.
2. Łąkę zakłada się na terenie oczyszczonym i spulchnionym (zaleca się wykonać orkę, bronowanie, można także dać nawozy organiczne).
3. Najwygodniej jest użyć siewnika (nasiona można wymieszać z piaskiem). Siew wykonuje się dwukrotnie na krzyż. Z czasem łąka będzie świetnym miejscem na montaż poidełka dla ptaków.

Kiedy siać? Jeśli brakuje czasu na założenie łąki w pierwszej dekadzie października (lub boimy się przymrozków), można poczekać do listopada (wtedy nasiona „przeleżą” w gruncie) lub do wiosny (optymalnie od marca do mają).
Czytaj cały artykuł o kwietnej łące!

Już teraz myśl o tym, jak zwierzęta przetrwają zimę w Twoim ogrodzie!

Jesienne liście – zostawić.
Dywan z liści pokrywający trawnik pod drzewami to…
jedno z najnormalniejszych zjawisk na świecie! ( i najpiękniejszych)
Tak. Jeśli liście opadają i zalegają pod drzewem, które je wydało oznacza to, iż tam właśnie jest ich miejsce. Czyż już nie raz przekonaliście się, że natura wszystko to doskonale sobie zaplanowała?
Zaufajmy jej również w tym przypadku:
– warstwa liści doskonale zabezpiecza ogrodowe rośliny przed mrozem
– to naturalna ściółka oraz nawóz, który wzbogaca ziemię w składniki odżywcze
– Dodatkowo, taki dywan z liści to cały ekosystem i czasem jedyne miejsce do życia– oraz zimowania – dla wielu organizmów; od biedronek i chrząszczy, po żaby i jeże, czy ciężko pracujące bakterie, które przekształcają liście w pożyteczny nawóz.

Jesienne liście – zaplanować ptasią stołówkę wiosną!
Te zimujące w liściach i żyjące tam owady, larwy, jaszczurki, czy ćmy i motyle stanowią odżywczy pokarm dla ptaków pod koniec zimy!
Takie ptaki, jak Kosy, Kwiczoły, a szczególnie Szpaki, które rozpoczynają sezon lęgowy bardzo wcześnie z pewnością skorzystają z takiego smacznego pokrzepienia. Pierwsze dni wiosny wciąż jeszcze mogą zaskoczyć mrozem!

Jesienne liście – zbudować dom.
Jeśli w ogrodzie musi jednak znaleźć się obszar „czystego” trawnika, polecamy zgrabienie liści w jedną lub kilka większych „górek”. Nadal będą one wartościowym lokum dla wyżej wymienionych, pożytecznych stworzeń. Co więcej, być może odwiedzi je większy, bardzo uroczy i lubiany lokator…
Jeż.
Najlepiej wybrać na taką górkę odosobnione miejsca w ogrodzie. Jeśli po letnich porządkach zostały gałęzie, mogą stać się idealnym szkieletem i wzmocnieniem całej konstrukcji (domu dla jeża).
(doskonała ilustracja od @najmniejsze rezerwaty świata)

rys. najmniejsze rezerwaty świata

Wielkie sprzątanie?

W październiku warto przystąpić do prac konserwacyjnych i montażowych związanych z budkami lęgowymi.

15 października kończy się sezon lęgowy (oficjalnie). Dlatego, w drugiej połowie miesiąca warto przystąpić do czyszczenia domków dla ptaków. To istotna sprawa, gdyż pozostawione budki lęgowe z odchodami, piórami czy innymi zanieczyszczeniami to źródło chorób ptaków (pasożyty i inne mikroorganizmy).
Jednocześnie, można też w tym okresie wieszać nowe budki lęgowe. Ptaki przyzwyczajają się do nich, mogą nocować, a konstrukcje wtapiają się w otoczenie (przez co stają się coraz atrakcyjniejsze do zasiedlania). Przy doborze budek warto zwrócić uwagę na typ , miejsce i wysokość wieszania. Poszczególne gatunki mają swoje preferencje…
Czytaj więcej o tym, jak wybrać dobrą budkę dla ptaków i jak o nią dbać, żeby nie szkodzić mieszkańcom?

Współpraca: M. Mazik, autor książki “Dary pszczół”